18 mei 1778

Albertus Petri Swiers et Mechtildis Pauli van de Voort, beide uit Uden

http://www.oudzijtaart.nl/Kroniek/K1798.htm

Rond 1798 was Veghel ingedeeld in wijken, rotten genaamd. Elk rot had een eigen "burgerwacht" Op 3 januari 1798 werd een vrouw in Veghel ondervraagd die gevangen was genomen door de burgerwacht van De Heide (nu Mariaheide). Ze zei dat ze Helena van Gelre heette en 23 jaar geleden in Uden geboren was. Op de vraag waar ze gevangen genomen was antwoordde ze: "ten huijse van Tonij van Lieshout aan de Heyde op het bed leggende met gemelde Tonij van Lieshout, terwijl de vrouw van Tonij van Lieshout in de haerd sat te spinnen." Wat moeten we daar van denken?

Ze vertelde dat ze boerenwerk gedaan had, en daarna een tijdje had rondgezorven had met een zekere Albert Zwiers als zijn vriendin (bijzit). Daar was ze nu van weg en nu leefde ze van bedelen. Ze werd tot 2 jaar tuchthuis veroordeeld.

Met die Albert Zwiers hadden ze in Veghel in 1798 nog heel wat te stellen. Hij was een paar jaar eerder getrouwd met de Veghelse Meghel, dochter van Adriaan Vervoort. Die had hij verlaten om met Helena van Gelre rond te hangen. Nadat Helena naar het tuchthuis gestuurd was keerde Zwiers terug naar zijn vrouw, die op de Leest woonde. Het kwam hem ook goed uit dat Meghel Vervoort kort daarvoor 150 gulden geerfd had.

In Veghel waren ze bang voor Zwiers. Hij liep altijd rond met een bijzonder kwaadaardige hond en met een geweer. Er lag een verzoek van de officier in Den Bosch om hem op te pakken, maar men durfde hem niet goed aan te pakken. Hij was ook moeilijk te pakken, want als hij dacht dat er dienders uit Den Bosch gekomen waren om hem te pakken verdween hij voor een paar dagen. Hij maakte het zijn buren lastig. Schold hen uit en hitste zijn hond eens op om zijn buurvrouw aan te vallen. Men verdacht hem ook van berovingen.

Toen hij in juli in Gemert was, werd hij daar wel gearresteerd, maar hij wist te ontsnappen. Er werd een bericht naar Veghel gestuurd en daar werd hij enkele dagen later door een ploeg van tien man op de Leest na een hele klopjacht overmeesterd en opgesloten in het raadhuis.

Voor meer details zie de attestaties van 1794-1808.

Index schepenprotocol Veghel (7700.115)

37 Die "leden der municipaliteyt Veghel" verklaren op veroek van de hoogschout van Den Bosch "dat seeke..., 2-3-1798

Beschrijving: Die "leden der municipaliteyt Veghel" verklaren op veroek van de hoogschout van Den Bosch "dat seekere persoon sig noemende Aelbert Zwierts alhier sedert eenige tijd circa twee maanden heeft opgehouden bij Adriaan Huybert Coenen aan de Leest, sonder dat de regering hem oyt permissie van inwooning heeft vergunt, dat hij wel daar om gevraagt heeft, dat de leden voors(creven) al lang hem sou hebben doen off laten aanseggen om te vertrekken, teerwijl de algemeene roep is dat denselve een slegt gedragh heeft. Dan tot die aansegging altoos huijverig synde geweest om redenen personaliter met op d’een off ander manier van hem brutael off ongelukkig gemaakt te worden. Dat sedert die tijd gem(elde) Aelbert Zwierts hier heeft geweest men denselve altoos met een geweer langs straat en op de weegen siet gaan, hebbende dikwils een groote hond bij sig, die men seyd een van de brutaalste diere is dat in haar soord gevonden word. Dat denselve volgens (en)e raport een uytlander is en tot in den lande van Ravestyn dienaar der jsutitie geweest en daar sedert ruym een jaer om syn sleg gedragh afgeset, an die tijd rontswervende geweest volgens bekentenis van en met sekere vrouwspersoon Helena van Gelder, die op den vierde januarij door de leden deser municipaliteyt ingevolge publicatie van de toenmalige repreesentanten van ‘t volk van Bataafs Braband voor twee jaaren in een tugt off werkhuijs was gecondemneerd. Dat den gemelde Aelbert Swierts voor eenige jaeren getrouwt is met Meghel Paulus Vervoort, van hier geboortig, welke hij lange jaere had verlaten, dog nu zedert die tijd dat het gemelde vrouwspersoon Helena van Gelder weg is, weder bij sijn vrouw gebleeven, welke vrouw eeven voir dat het gem(elde) vrouwspersoon Helena van Gelder was gevat, een erffenis had bekomen van circa 150 g(u)l(den)s.

Vervolg: Dat de ondergetekende leden bekent is en verscheydene reijse hebben vernomen dat gemelde Swierts alhier zig ophoud bij gem(elde) syne huys (..) Adriaan Huybert Coenen (welke meede al dikwyls ook met een snaphaan en hond rond loopt en samen schynen goede vrinde te zyn) aan en ontrent die seyde van de Leest menigmael particuliere ingesetenen als andere syn aangerand, gekwest en ontrooft geworden ‘t geen sij by sog hadde schoon dat leden voors(creven) niet hebben kunnen ontdekken dat sulx door haer soude syn geschiet, egter ‘t selve suspect volkomt."

Datering: 2-3-1798

Pagina: 71v

Soort akte: Attestatie

Plaats: Veghel

Toegangsnummer: 7700

Inventarisnummer: 115

Voornaam: Poulus

Achternaam: Zwiers

Bijzonderheden: z.v. Aalbert Zwiers en Meghel Paulus Vervoort

Datum afgifte: 28-08-1800

Plaats afgifte: Veghel

Plaats bestemming: Sint-Oedenrode

Vindplaats: Veghel O.A.A. B 32 folio 3

Toegangsnummer: 7697

Inventarisnummer: 953 [Aanvragen (verzoek tot inzage op de studiezaal)